Dört Terim pdf

Kitap başlığı:	Dört Terim
Yazar:	İmam Mevdudi
Sayfa Sayısı:	41
PDF Ağırlığı:	0.34 Mb(s)
Görünümleri:
Dil:	Türkçe
Çevrimiçi Okuyun:	Kitabı Çevrimiçi Okuyun
PDF Doğrudan:	İndirme için tıklayın

Dört Terim

Mevdudi Kur’an-1 Kerim’de Dört Terim İlah/Rab/Din/İbadet

Çeviren: Cahıt Koytak

ÖNSÖZ

İLAH, RAB, DİN ve İBADET; bu dört terim Kur’an terminolojisinde temel bir öneme sahiptir.

Kur’an’ın tüm daveti yalnızca Allah Teala’nın Rab ve İlah olduğu şeklindedir. O’ndan başka ne herhangi bir İlah ve Rab e herhangi bir uluhiyet ve ne de rububiyet vardır. O’nun şeriki de yoktur. Bu yüzden sadece O’nun İlah ve Rab olarak kabul edilmesi, O’ndan başka herkesin ilahlık ve rablik iddiasının reddedilmesi, O’na ibadet edilip başkalarına edilmemesi, dinin sadece O’na hasredilmesi, diğer başka dinlerin ise reddedilmesi gerekmektedir.

“Senden önce hiçbir peygamber göndermedik ki ona “Benden başka bir ilah olmadığından (sadece) bana ibadet ediniz” diye vahyetmiş olmayalım” (Enbiya, 25)

“Onlara tek bir ilaha ibadet etmelerinden başka bir şey emredilmemişti. Ondan başka bir ilah yoktur. Onların şirk koşmalarından O münezzehtir.” (Tevbe, 31)

“İşte bu sizin (tüm nebiler) ümmetiniz tek bir ümmet ve ben sizin rabbiniz olduğumdan yalnız bana ibadet ediniz.” (Enbiya, 92)

“De ki, “her şeyin Rabbi O olduğu halde Allah’tan başka rab mi edineyim?” (En’am,

“Rabbine kavuşmayı umanlar salih ameller işlemeli ve rabbine yaptığı ibadete hiç kimseyi ortak koşmamalıdır.” (Kehf, 110)

“Andolsun ki,biz her ümmete Allah’a ibadet edin de Tağuta ibadet etmekten sakının mesajını taşıyan bir peygamber gönderdik.” (Nahl, 36)

“Göklerde ve yerde ne varsa O’na isteyerek ve istemeyerek boyun eğdiği ve O’na döndürülecekleri halde Allah’ın dininden başka bir din mi edinmek istiyorlar.” (Al-i İmran, 83)

“(Ey Peygamber) De ki, Bana dini kendisine has kılmış olduğum halde Allah’a ibadet etmem emredildi.” (Zümer, 11)

“Allah hem benim rabbim ve hem de sizin rabbiniz olduğu için O’na ibadet edin.İşte doğru yol budur.” (Al-i İmran, 51)

Bu birkaç ayet burada sırf misal olarak verilmiştir. Kur’an okuyan kişi ilk bakışta Kur’an’ın tüm beyanlarının bu dört terim etrafında dönüp dolaştığını hemen fark edecektir.Bu kitabın ana temasını şunlar oluşturmaktadır;

Allah Rab ve İlah’tır.

• Rablik ve İlahlık Allah’dan başkasının şanından değildir.

Bu nedenle İbadet’in O’na has kılınması gerekir.

Yine bunun için Din’in de O’na has kılınması gerekir.

Kur’an-ı Kerim’in öğretisini anlamak için bu dört terimin sahih ve mükemmel anlamını tam manasıyla kavramak zorunludur.Eğer herhangi bir kimse İlah ve Rab’bin manasının ne olduğunu,İbadet’in ne anlama geldiğini ve Din’in neye isnad edildiğini bilmezse onun için Kur’an’ın tamamı anlaşılmaz bir hal alır.

(Çünkü) O (böyle bir durumda) ne tevhidi bilebilecek ne şirki anlayabilecek ne ibadeti yalnız Allah’a mahsus kılabilecek ve de dini Allah’a has kılabilecektir.

Aynı şekilde yine bu terimler herhangi bir kimsenin zihninde kapalı ve eksik olursa, o kimse için Kur’an’ın tüm öğretileri kapalı olur ve Kur’an-ı Kerim’e iman etmesine rağmen hem akidesi hem de ameli eksik kalır. O, lailahe illallah demeye devam etmekle birlikte putları da ilahlaştırmaya devam eder. Allah’tan başka rab olmadığını devamlı ilan etmesine rağmen, kendisine Allah’tan başka birçok rab edinmekte devam eder.

0,tüm iyi niyetiyle birlikte Allah’tan başkasına ibadet etmediğini her fırsatta bildirmekle birlikte diğer birçok mabudlara ibadetle meşgul olur. O, tüm gücüyle Allah’ın dininde olduğunu haykırdığı ve kendisini başka dinde görenlerle kavgaya hazır olmakla birlikte, birçok dinin yuları kendi boynunda asılıdır.

Kendi ağzından Allah’tan başkası için “İlah” ve “Rab” sözcükleri hiçbir zaman çıkmazken, bu sözcüklerin ortaya koydukları manaları itibarıyla, onun birçok ilah ve rabbi olur. Hal böyle olmasına rağmen o zavallının gerçek Allah’tan başka, kendisinin ilah ve rabler edindiğinden haberi bile olmaz.

Eğer siz ona kendisinin Allah’tan başkasına ibadet ettiğini,dine şirk bulaştırdığını söyleseniz, size taş ve sopayla saldırır ve fakat ibadet ve dinin hakikatı açısından o, başkalarının kuludur ve başka bir dine girmiştir. Ancak hareketlerinin gerçekte başkalarına ibadet etmek olduğunu ve içinde bulunduğu durumun kendisini İslam’dan başka dine mensup kıldığını bilmez.

Yanlış Anlamaların Asıl Sebebi

Kur’an-ı Kerim Araplara indirildiği için herkes İlah’ın ne manaya geldiğini,Rab diye kime hitap edildiğini biliyordu.Çünkü bu iki terim onların günlük konuşmalarında önceden beri kullanılıyordu.Onlar bu terimlerin hangi manalara atfedildiğini biliyordu.Bu yüzden onlara “Yalnızca Allah,İlah ve Rab’dir,O’nun ilahlık ve rabliğinde başka bir kimsenin kesinlikle ortaklığı yoktur” denildiğinde onlar bunu tamamen anlamışlardı. Onlar hiçbir şüphe ve karmaşıklığa mahal bırakmadan başkaları için nelerin nehyedildiği ve nelerin Allah Teala’ya mahsus kılınacağını idrak etmişti.İslam davetine muhalefet edenler, Allah’tan başkasının ilahlık ve rabliğini inkar etmenin ne manaya geldiğini bilerek karşı çıkmıştı.İman edenler de bu akideyi kabul etmekle neleri bırakmaları ve neleri seçmeleri gerektiğini biliyordu.

Aynı şekilde,İbadet ve Din terimleri de Arapların konuşmalarında yaygınca kullanılıyordu.Onlar abd’in (kul) kime dendiğini,hangi eylemin ibadet olduğunu ve dinin ne anlama geldiğini biliyordu.

Bu yüzden onlara “Herşeye (putlara) ibadeti bırakıp yalnız Allah’a ibadet ediniz ve şirk dinlerinden uzaklaşarak yalnız Allah’ın dinine giriniz” denildiği zaman,Kur’an’ın davetini anlamakta herhangi bir yanlış anlamaya düşmeleri sözkonusu olmamıştı.Onlar daveti işitir işitmez bunun kendi hayat sistemlerinde ne türden değişiklikler talep ettiğini hemen anlıyordu.

Kur’an’ın nazil olduğu dönemlerde anlaşılan bütün bu terimlerin gerçek manaları daha sonraki asırlarda gitgide değişmeye yüz tutar. O kadar ki terimlerin her biri kendi geniş anlamlarından kaya kaya oldukça dar ve anlaşılmaz birer ifade haline gelir. Bunun bie sebebi öz Arapça zevkinin azalmasıdır. Diğer bir sebebi ise, yeni yetişen nesil için artık İlah, Rab, İbadet ve Din kavramlarının; Kur’an’ın nazil olduğu dönemdeki yaygın anlamlarını kaybetmesidir. Bu nedenlerle, daha sonraki lügat ve tefsir kitaplarında Kur’an terimlerinin çoğunun açıklaması; asıl lügat manaları yerine, daha sonraki Müslümanların anladıkları anlamlarla yapılmaya başlanır. Örneğin; İlah terimi hemen hemen putlar ve ilahlarla özleştirildi.

Rab; büyüten, besleyen ve yetiştirenle eşanlamlı bir hale getirildi.

İbadet’in manası tapmakla özdeşleşti.

Din de (aynı şekilde) mezheb, meşreb ve “Religion” kelimelerine karşılık olarak kullanılır oldu.

Tağut, put ya da şeytan şeklinde tercüme edildi.

Bunun neticesinde insanlar Kur’an’ın asıl söylemek istediğini anlamakta zorlanır oldu. Kur’an “Allah’tan başkasını ilah edinmeyin” demektedir. İnsanlar putları ve ilahları bırakırlarsa Kur’an’ın isteğinin yerine geleceğini sanmaktalar.

Oysa onlar ilah tanımı içerisine giren diğer birçok nesneye çok sıkı bir şekilde bağlanmışlar, ancak bu durumlarının Allah’tan başkasını ilah edinmek manasına geldiğini bilmemektedirler. Kur’an “Allah’tan başkasını rab olarak kabul etmeyiniz” buyurmakta, insanlar ise, “Biz şüphesiz ki Allah’tan başkasını rab olarak görmeyiz.

Bu yüzden bizim tevhidimiz mükemmeldir” derler. Oysa “Rab” kavramının itlak edildiği diğer mefhumlar açısından insanların çoğu Allah yerine başkalarının rabliğini kabul etmektedir. Kur’an’ın “Tağutlara tapınmayı terk edip sırf Allah’a ibadet edin” emrine karşılık, insanlar “Biz putlara tapmıyor, şeytana lanet ediyor ve yalnızca Allah’a secde ediyoruz, bu yüzden biz Kur’an’ın bu emrini yerine getiriyoruz” demektedirler. Halbuki taş putlar dışındaki diğer tağutlarla onlar sıkı fıkıdırlar. Tapınmadan başka diğer bütün ibadetleri Allah yerine Allah’tan başkasına mahsus kılmış bulunmaktadırlar.

Din’in durumu da aynıdır. Dini Allah’a has kılmanın manası, kişinin hinduluk, Hıristiyanlık ya da Yahudiliği reddedip İslam dinini kabul etmesi olarak anlaşılmaktadır. Bu durumda “İslam dini” nde olan herkes, böylece dini Allah’a has kıldığını zannetmektedir. Oysa, dinin daha geniş anlam ifade etmesi nedeniyle bu kimselerin dini Allah’a has kılmayan kişiler oldukları ortadadır.

Yanlış Anlamanın Yol Açtığı Neticeler

Sonuçta,bu dört temel istilahın anlamları üzerine perde çekilmesinden dolayı Kur’an’ın dörtte üçünden fazla öğretisi, hatta, onun gerçek ruhu gözlerden saklanmıştır. İnsanların İslam’ı kabul etmelerine rağmen, akide ve amellerinde göze çarpan eksikliklerin ana sebeplerinden birisi de budur.

Bu yüzden, Kur’an’ın temel öğretisi ve gerçek gayesini ortaya çıkarmak için bu terimlerin tam anlamıyla açıklanması oldukça zorunludur.

Ben, her ne kadar, bundan önceki çeşitli makalelerimde bu meseleyi aydınlatmaya yönelik çabalarda bulunmuşsam da, şimdiye kadar ki açıklamalarım aslında, ne bütün yanlış anlamaları izale etmeye yeterlidir ve ne de insanları tam manasıyla ikna edebilecek derinliktedir. Bundan dolayı, kaleme aldığım bu makalemde, söz konusu dört terimin mükemmel manasını açığa çıkarmaya ve bunu yaparken de Kur’an ve lūgatta delili bulunmayan şeyler söylememeye çaba sarfedeceğim.