
| Lubabun Nukul Fi Esbabun Nuzul |
| Abdulcelil ALPKIRAY, İmam Suyuti |
| 5999 |
| Türkçe |
| |
| İndirme için tıklayın |
| Kağıt Kapak için |
LÜBÂBÜ’n-NÜKÛL fi Esbabün Nüzul – Celaleddin Es-Suyuti
ÂYET-İ KERİMELERİN İNİŞ SEBEPLERİ
Tercüme ve Tahriç – Abdulcelil ALPKIRAY
LÜBÂBÜ’N-NÜKÛL Fİ ESBABÜN NÜZUL
Mütercimin önsözü
Allah’a hamd, son elçisi Hz. Muhammed Mustafa’ya salâtü selâm, âline ve ashabına her türlü ihtiram olsun.
Dinim izin birinci temel esası ve kaynağı olan Kur’ân-ı Kerîm ‘i anlamak ve hayata tatbik etmek gerekir. Kur’an’ı anlamak için âyetlerin nüzûl sebebini bilm ek tek başına yeterli olmamakla birlikte önem li unsurlardan biridir. Çünkü bir âyetin nerede, ne zaman, nasıl, hangi olayla ile ilgili indiğini bilmek, âyeti Cenâb-ı Hakk’m maksadı doğrultusunda yorum lamaya, varsa fıkhî hüküm leri çıkarmaya yardımcı olur.
Şah Veliyyullah Dihlevî, âyetlerin nüzûl sebebini bilmenin önemli olduğunu ancak bununla birlikte âyeti yorum larken okuyan kişinin kendi nasibini de alması gerektiğini ve bu özel sebebin âyeti genel bir şekilde yorum lamaya engel olmaması gerektiğini ifade eder.
Ayetlerin nüzûl sebeplerine dair ilk dönem lerden beri birçok eser yazılmıştır. Bu eserlerden İbn Şihâb ez-Zührî, Vahidî, İbn Teymiyye, Ca’berî, İbn Hacer ve Süyûtî gibi âlimlerin eserleri günümüze ulaşm ıştır. Bu eserler arasında V âhidî’nin eseri ile Süyûtî’nin eseri meşhur olmuş ve ilim çevrelerinde itibar görmüştür. Vâhidî’nin eseri N ecdet Çağıl ve Necati Tetik tarafından Türkçe’ye kazandırılmıştı. Vâhidî’den sonra yazılan ve sebeb-i nüzûl ilmi açısından önemli olan bu eseri dilimize kazandırmanın ilim ehline faydalı olacağını mülahaza ederek tercüme etmeye karar verdik.
Tercüme niyetiyle başladığım ız çalışma esnasında matbu baskının birçok yerinde hatalar tesbit ettik. Bu hataların baskı hatası mı, müsten- sih hatası mı olduğunu araştırırken yazma nüsha ile karşılaştırma yoluna gittik.
Yazma nüsha ile karşılaştırmam ızda hataların matbu nüshadan, hatta piyasada bulunan nüshalardan kaynaklandığını gördük.
Çünkü piyasada dört beş farklı baskısı olan bu eserin yazmalardan istifade ile hazırlanmadığı, yazma nüsha esas alınmışsa hangi yazmanın esas alındığının belli olmadığı, Celâleyn Tefsiri kenarında bulunan Lü- bab’dan istifade edildiği, bazı muhakkiklerin ise İmam Süyûtî’nin Dür- rüî-M ensûr adlı eserindeki rivayetleri derleyerek hazırladığı görüldü.
Bu nedenle biz yazma nüsha arayışına girdik. Ülkem izde üç farklı yazması bulunan eserin Manisa nüshasından istifade etmeyi tercih ettik. Çünkü bu nüsha İmam Süyûtî’nin hayatında iken yazılan bir nüsha idi. Yazma nüshada istinsah hataları bulunabileceği ihtimalini de göz önünde bulundurarak Süyûtî’nin kaynak gösterdiği eserlere de müracaat etmek suretiyle rivayetlerde farklılıklar varsa dipnotta izah etmeye çalıştık. Böylece tercüme niyetiyle başlam ış olduğumuz bu çalışma tahriç ve bir nebze tahkik olarak neticelendi.
Tercümeye başlayıp İsrâ sûresine geldiğim iz esnada Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi hocalarından Doç. Dr. Veli Atmaca hocam bu eserin tercümesinin zaten olduğunu, ancak birçok hata içerdiğini ve güzel bir tercüme olmadığı bilgisini aktardı.
Yaptığımız araştırmada İbrahim Seyfi Oymalı tarafından yapılan tercümenin Fatih Yayınları tarafından tarihsiz olarak basıldığını öğrendik. Esere ulaşmaya çalıştık, ancak baskısı olmadığı için görme fırsatım ız olmadı.
Lübabii’n-Nükûl’ün birçok baskısı yapılmıştır. Müstakil basıldığı gibi Celâleyn Tefsin ile birlikte de basılm ıştır. Bizim tercümeye esas aldığımız baskı, Halid Şibl tarafından hazırlanan baskıdır (Beyrut 2002).
Eserin yazma nüshalarından üç tanesi ülkemiz kütüphanelerinde bulunmaktadır. Bunlar Antalya Akseki Yeğen Mehmed Paşa İlçe Halk, Manisa II Halk ve Konya Karatay Yusuf Ağa kütüphanelerinde bulunmaktadır.
Bu yazmalardan bizim istifade ettiğimiz Manisa nüshası İmam Süyûtî’nin hayatında iken yazılan bir nüshadır. Çünkü eserin sonunda 881 (1476) yılında yazıldığı bilgisi yer almaktadır. Süyûtî’nin vefatından otuz yıl önce yazıldığı görülmektedir. Konya nüshasının hangi tarihte yazıldığına dair bir kayıt bulunmamaktadır.
Eserle ilgili olarak Ezher Ü niversitesinde es-Süyûtî ve Kitâbiihü Lübâbü’n-Nükûl f i Esbâbi’n-Nüzûl adıyla Muhammed Abdülcelil Haşan Mahmud tarafından bir yüksek lisans tezi hazırlanm ıştır.